Strategia stagnacji i pogłębiania luki rozwojowej województwa podlaskiego
Zakończyły się konsultacje społeczne projektu Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku 2020. W konsultacjach wziął również udział zespół ekspertów z Wydziału Zarządzania Politechniki Białostockiej pod moim kierunkiem. Swoją opinię przedstawiliśmy na piśmie obszernie ją uzasadniając. W szczególności zwróciliśmy uwagę, że strategia rozwoju regionu powinna proponować autentyczne kierunki i metody rozwoju, które stratedzy doskonale rozumieją i są głęboko przekonani o ich słuszności. Dokument strategiczny staje się strategią dopiero wówczas, gdy pokazuje (na właściwym takiemu dokumentowi poziomie szczegółowości) sposoby osiągania celów. Bez tego ważnego aspektu dokument ma niewielką wartość jeśli chodzi o zdynamizowanie rozwoju regionu.
Województwo podlaskie jest jednym z najsłabiej rozwiniętych gospodarczo regionów kraju o niskiej stopie życiowej mieszkańców. Niska konkurencyjność lokalizacyjna regionu, niska innowacyjność technologiczna, procesowa i produktowa powodują niewielkie zainteresowanie kapitału zagranicznego i krajowego inwestowaniem w regionie. Zdaniem zespołu opiniującego, prezentowana strategia rozwoju województwa podlaskiego nie wyszła poza dotychczasowe schematy i nie wskazuje istotnych sposobów na pokonania luki rozwojowej istniejącej pomiędzy województwem podlaskim a innymi regionami kraju i Europy. Strategia powiela stare wzorce, opierając się w większości na propozycjach działań stereotypowych, tkwiących w utartych koleinach stagnacji. Niestety, w ten sposób region będzie zawsze w tyle za innymi bardziej rozwiniętymi regionami kraju i Europy.
Zdaniem autorów opinii, szans rozwojowych województwa podlaskiego należy przede wszystkim upatrywać w paradygmacie skokowego wzrostu produktywności, wynikającego z opanowania i wdrożenia innowacyjnych procesów produkcyjnych i przetwórczych wykorzystujących osiągnięcia przełomowych technologii, na których należałoby oprzeć rozwój regionu, chroniąc jednocześnie jego niepowtarzalne walory środowiskowe.
Mimo że w dokumencie odwołano się kilka razy do pojęcia „inteligentnej specjalizacji”, to uczyniono to w sposób bardzo ogólny, bez merytorycznego uzasadnienia, wskazując przy tym obszary o niskiej produktywności.
Niestety, uwagi zespołu eksperckiego Wydziału Zarządzania Politechniki Białostockiej zostały prawie w całości zignorowane przez autorów strategii i zarząd województwa. Podjęta z nami próba dyskusji miała charakter pozorny i sprowadzała się do wychwalania przyjętych w projekcie strategii zapisów.
Będę szczęśliwy, jeżeli nasza ocena, że po roku 2020 województwo podlaskie pozostanie na ostatnich miejscach rankingów w zakresie rozwoju społeczno-gospodarczego i nastąpi dalsze powiększenie luki rozwojowej w odniesieniu do innych polskich województw okaże się błędna. Niestety, ani w filozofii strategii, ani w jej zapisach nie widzę szans na realizację odmiennego od naszych ocen scenariusza.
Pełny tekst opinii
Sprawozdanie z konsultacji społecznych projektu Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku 2020
Podziękowania od Marszałka Województwa